10.2 | PAGUNEMAN

 10.2 | PAGUNEMAN

====

PAGUNEMAN SUNDA

DAFTAR ISI

PAGUNEMAN SUNDA

· A. NYANGKEM PERKARA PAGUNEMAN SUNDA
· B. CIRI-CIRI PAGUNEMAN ANU HADE
· C. PAGUNEMAN SAPOPOE
· LATIHAN SOAL

A. NYANGKEM PERKARA PAGUNEMAN SUNDA

Paguneman  téh  nya éta Kagiatan nyarita dua arah  nu dilakukeun ku leuwih ti saurang pikeun ngungkabkeun rasa, pikiran, kahayang  luyu jeung tujuan nu dicaritakeunana.

Dina maca paguneman téh urang kudu daria, sabab hal éta téh penting pisan ngarah maksud jeung tujuan kahayang urang bisa kaharti ku nu diajak nyarita.

Unsur-unsur paguneman :
1 Aya panyatur
2 Aya batur nyarita
3 Aya jejerna 

Aturan-aturan nu kudu diperhatikeun dina nepikeun paguneman:
1 Kudu apal kana maksud nu dicaritakeun
2 Kudu sabar dina nyanghareupan nu nyarita
3 Ngajénan unggal pamadegan nu diasongkeun ku batur
4 Jujur, soméah, ulah nogéncang ( méré kasempetan nyarita ka nu lian )

Rupa-rupa paguneman :
1 Monolog nyaéta paguneman anu ditepikeun ku saurang palaku
2 Dialog nyaéta paguneman nu ditepikeun ku leuwih ti saurang palaku.
3 Prolog nyaéta paguneman nu ditepikeun di bagian bubuka

4 Epilog nyaéta paguneman nu ditepikeun di ahir carita.

Dina prak-prakan maca paguneman urang kudu merhatikeun sababaraha hal, nya éta :
1.  Baca heula dina jero haté sing gemet méh kacangkem eusi éta paguneman
2.  Perhatikeun tanda-tanda baca anu aya dina éta téks paguneman.
3.  Bacakeun maké lentong nu merenah luyu jeung tanda baca nu aya.

B. CIRI-CIRI PAGUNEMAN ANU HADE

1. Aya pagunemanana
2. Palakuna leuwih ti saurang       
3. Maké kalimah langsung
4. Dina maca pagunemanana kudu hadé lentongna         
5. Pasemon anu daria        
6. Lapal anu jelas
7. Volume sora kudu bedas

C. PAGUNEMAN SAPOPOE

Risma	:	“Gus, kumaha ari kelas Agus sami pelajaran basa sunda dipasihan pancen?”
Agus	:	“Pancen anu mana téa, Ris?”
Risma	:	“Éta dipiwarang nyarioskeun pangalaman waktu libur.”
Tiara	:	“Muhun kelas abi oge sami dipiwarang.”
Agus	:	“Oh, éta. Atos deui Agus mah.”
Tiara	:	“Agus, basa libur téh kamana kitu?”
Agus	:	“Agus mah ameng ka kampung Pulo.”
Risma	:	“Nu dimana téa kitu, Gus?”
Agus	:	“Eta nu di Lélés téa.”
Tiara	:	“Muhun nya, Gus resep ameng ka dinya téh jaba aya carita sajarahna, sareng urang tiasa rarakitan di situ Cangkuang.”
Risma	:	“Naha kumaha kitu di kampung pulo téh?”
Agus	:	“Éta Ris, di kampung pulo mah masih mertahankeun adatna. Sakampung éta téh cenah ulah leuwih ti tujuh suhunan kitu ogé éta téh sareng masjid.”
Risma	:	“Ari situ cangkuang?”
Agus	:	“Tah lamun urang badé ka kampung pulo tiasa nyebrang ku rakit téa di situ Cangkuang sakalian urang rarakitan.”
Risma	:	“Oh, Risma mah acan apal ka kampung pulo téh.”
Tiara	:	“Enya atuh, Ris, meni resep  ameng ka ditu téh.”
Risma	:	“Risma mah nembé apal téh ka Situ Bagendit wéh nu di Banyuresmi téa, kapan didinya gé sami tiasa rarakitan.”
Tiara	:	“Muhun Ris, kapan Situ Bagendit mah aya dongéng sasakalana téa.”
Risma	:	“Muhun nya.”
Agus	:	“Duanana ogé sami boh Situ Bagendit boh Situ Cangkuang kalébét objek wisata nu aya di kota Garut.”
Risma	:	“Abong Risma mah kuper nya meni katinggaleun informasi téh.”
Tiara	:	“Matakna gaul atuh!”
Risma	:	“Nya atuh ayeuna mah badé gaul lamun Agus sareng Tiara ameng deui ajakan Risma, nya!”
Agus + Tiara	:	“Siap.”
Tiara	:	“Yu, ah tos bél urang ka kelas bilih kabujeng aya guru.”

(Prasada Basa Pikeun Murid SMP/MTS Kelas VII, Penerbit Langen Sari, Medal Taun 2014, Kaca 15)

LATIHAN SOAL

1. Saha waé anu paguneman di luhur?
2. Hal-hal naon anu dipagunemkeunana?